Kontrola wykonywana przez Służbę Celno-Skarbową – jakie uprawnienia w tym zakresie posiadają funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, a jakie obowiązki spoczywają na kontrolowanym/podróżnym?
Kontrola wykonywana przez Służbę Celno-Skarbową polega na sprawdzeniu prawidłowości przestrzegania przepisów prawa przez zobowiązane do tego osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.
Kontroli celno-skarbowej podlega przestrzeganie przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami oraz przepisów prawa dewizowego w zakresie ograniczeń i obowiązków określonych dla rezydentów i nierezydentów oraz warunków udzielonych na ich podstawie zezwoleń dewizowych.
Kontroli celno-skarbowej podlega również rodzaj paliwa w zbiorniku środka przewozowego, przesyłki pocztowe, ruch drogowy w trybie i przypadkach określonych w ustawie – Prawo o ruchu drogowym oraz transport drogowy na zasadach określonych w przepisach odrębnych.
Zgodnie z art. 64 ust 1 i 2 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej obowiązkiem podróżnego jest poddanie się kontroli celno-skarbowej, w szczególności:
udostępnienie funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej dokumentów związanych z przedmiotem kontroli;
wylegitymowanie się funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej oraz okazanie wszelkich dokumentów, niezbędnych do ustalenia tożsamości;
umożliwienie przeprowadzenia rewizji towarów i środków transportu, w tym z użyciem urządzeń technicznych oraz psów służbowych;
przeszukania osoby;
zatrzymanie i udostępnienie środka transportu do kontroli;
złożenie zeznań w charakterze świadka;
umożliwienie przeprowadzenia oględzin;
umożliwienie przeprowadzenia badania towarów, w tym możliwości pobrania próbek;
umożliwienie nałożenia zamknięć urzędowych na towarze lub środku transportu;
umożliwienie zbierania i zabezpieczania wszelkich niezbędnych materiałów z zakresu kontroli, w tym filmowania i fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych;
uczestniczenie w czynnościach kontrolnych, przeprowadzanych przez funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej
W myśl art. 64 ust. 5 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej podróżny podlegający kontroli jest zobowiązany do wykonywania poleceń określonego zachowania się, celem wykonania czynności określonych wyżej w pkt 2, 3, 4, 5 albo w celu uniknięcia bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia.
Zgodnie z art. 72 ust 2 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej podróżny podlegający kontroli jest obowiązany do wykonania na swój koszt czynności umożliwiających przeprowadzenie kontroli, a w szczególności rozładowanie, okazanie, oraz załadowanie towaru po zakończeniu czynności kontrolnych.
Jednocześnie w myśl art. 62 ust 5 i 6 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej podróżny ma prawo do żądania okazania znaku identyfikacji osobistej funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej wykonującego czynności w przejściu granicznym. Jeśli kontrola dokonywana jest poza siedzibą oddziału celnego (np. na drogach dojazdowych do przejścia granicznego) nieumundurowany funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej przeprowadzający kontrolę bez żądania podróżnego, a umundurowany funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej na żądanie podróżnego, jest zobowiązany okazać legitymację służbową oraz upoważnienie do kontroli.
