Czy jako świadek muszę mówić prawdę i odpowiadać na wszystkie pytania sądu?
Jako świadek jesteś zobowiązany do mówienia w sądzie wyłącznie prawdy. Przed przesłuchaniem zostaniesz uprzedzony przez sąd o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań – za mówienie
nieprawdy lub zatajenie prawdy grozi kara pozbawienia wolności do lat 3 (por. art. 266 k.p.c., 233 k.k.).
Ponadto może zostać odebrane od Ciebie przyrzeczenie, o treści: „świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co mi jest wiadome” (por. art. 268 k.p.c.). Nawet gdy sąd nie odbierze od Ciebie przyrzeczenia, i tak jesteś zobowiązany mówić prawdę, pod groźbą odpowiedzialności karnej.
Masz możliwość odmowy złożenia zeznań, jeżeli jedną ze stron jest Twój małżonek, wstępny, zstępny,
rodzeństwo, powinowaty lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia. Prawo to nie przysługuje
Ci jedynie w sprawach o prawa stanu, czyli dotyczących stosunków małżeńskich oraz między rodzicami
a dziećmi, z wyjątkiem spraw o rozwód.
Ponadto, masz możliwość odmówić odpowiedzi na zadane pytanie, jeżeli odpowiedź ta mogłaby narazić Ciebie albo Twoich bliskich na odpowiedzialność karną,
hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową.
Możesz również odmówić odpowiedzi na pytanie, gdy
wiązałoby się to ze złamaniem istotnej tajemnicy zawodowej (por. art. 261 k.p.c.).
Źródło: Broszura MS pt. „Prawa i obowiązki obywatela w sądzie i prokuraturze" pod red. Tomasza Sroki