Jakie prawa przysługują osobom fizycznym w związku z przetwarzaniem ich danych osobowych w Systemie Informacyjnym Schengen?

Prawa osób, których dane dotyczą, w rozporządzeniu SIS II i decyzji SIS II

Osobom, których dane są przetwarzane w systemie SIS II, przysługują następujące prawa wynikające z rozporządzenia SIS II i decyzji SIS II:

  • prawo do dostępu do danych;
  • prawo do poprawienia lub usunięcia danych;
  • prawo do złożenia skargi do organu ochrony danych osobowych lub do sądu.

Każdy, kto korzysta z dowolnego z tych praw, może złożyć wniosek do właściwego organu w wybranym przez siebie państwie, niezależnie od państwa członkowskiego, w którym dokonano wpisu do SIS II.

Prawo dostępu

Każda osoba, której dane dotyczą, na podstawie art. 41 rozporządzenia SIS II i art. 58 decyzji SIS II ma prawo dostępu do dotyczących jej danych, przetwarzanych w SIS II. Prawo dostępu jest wykonywane zgodnie z przepisami państwa członkowskiego, w którym składany jest wniosek. Procedury różnią się w zależności od kraju oraz przepisów dotyczących przekazywania danych wnioskodawcom.

W przypadku gdy dane państwo członkowskie otrzyma wniosek o dostęp do wpisu, którego samo nie dokonało, musi umożliwić państwu, które dokonało wpisu, zajęcie stanowiska w sprawie możliwości udostępnienia danych wnioskodawcy.

Prawo do poprawienia lub usunięcia danych

Zgodnie z art. 41 ust. 5 rozporządzenia SIS II i 58 ust. 5 decyzji SIS II, gdy przetwarzane dane są nieprawidłowe lub zostały przekazane niezgodnie z prawem, osoba, której dane te dotyczą, ma prawo do żądania poprawienia lub usunięcia tych danych.

Zgodnie z art. 34 ust. 2 rozporządzenia SIS II i art. 49 ust. 2 decyzji SIS II, do zmiany lub usunięcia wprowadzonych danych uprawnione jest wyłącznie państwo członkowskie, które dokonało wpisu. W związku z tym jeżeli wniosek jest składany w państwie członkowskim, które nie dokonało wpisu, wówczas zainteresowane państwa członkowskie współpracują ze sobą w celu znalezienia rozwiązania poprzez wymianę informacji i dokonanie odpowiednich weryfikacji.

Prawo do złożenia skargi do organu ds. ochrony danych lub wszczęcia postępowania sądowego

Artykuł 43 rozporządzenia SIS II i art. 59 decyzji SIS II przewidują środki odwoławcze przysługujące osobom fizycznym w przypadku nieuwzględnienia ich wniosku. Osoba, której dane dotyczą, może wystąpić do sądów lub organów właściwych na mocy prawa krajowego dowolnego z państw członkowskich z wnioskiem o dostęp do informacji, poprawienie, usunięcie lub o odszkodowanie w związku z dotyczącym go wpisem.

REALIZACJA PRAW OSÓB W RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Prawo do informacji 

Każdej osobie przysługuje prawo do uzyskania wyczerpującej informacji o dotyczących jej danych osobowych, które przetwarza się w zbiorach danych. Zgodnie z art. 15 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe jej dotyczące, a jeżeli ma to miejsce, jest uprawniona do uzyskania dostępu do nich oraz następujących informacji:

  1. cele przetwarzania;
  2. kategorie odnośnych danych osobowych;
  3. informacje o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane osobowe zostały lub zostaną ujawnione, w szczególności o odbiorcach w państwach trzecich lub organizacjach międzynarodowych;
  4. w miarę możliwości planowany okres przechowywania danych osobowych, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu;
  5. informacje o prawie do żądania od administratora sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych osobowych dotyczącego osoby, której dane dotyczą, oraz do wniesienia sprzeciwu wobec takiego przetwarzania;
  6. informacje o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego;
  7. jeżeli dane osobowe nie zostały zebrane od osoby, której dane dotyczą – wszelkie dostępne informacje o ich źródle;
  8. informacje o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i 4, oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą:

Administrator powinien być zobowiązany udzielić odpowiedzi na żądania osób, których dane dotyczą, bez zbędnej zwłoki – najpóźniej w terminie miesiąca. W razie potrzeby termin ten można przedłużyć o kolejne dwa miesiące z uwagi na skomplikowany charakter żądania lub liczbę żądań. W terminie miesiąca od otrzymania żądania administrator informuje osobę, której dane dotyczą o takim przedłużeniu terminu, z podaniem przyczyn opóźnienia.

Jeżeli administrator nie podejmuje działań w związku z żądaniem osoby, której dane dotyczą, to informuje osobę, której dane dotyczą, o powodach niepodjęcia działań oraz o możliwości wniesienia skargi do organu nadzorczego oraz skorzystania ze środków ochrony prawnej przed sądem.

Informacje przekazywane osobie, której dane dotyczą, są wolne od opłat.  Administrator dostarcza osobie, której dane dotyczą, kopię danych osobowych podlegających przetwarzaniu. Za wszelkie kolejne kopie, o które zwróci się osoba, której dane dotyczą, administrator może pobrać opłatę w rozsądnej wysokości wynikającej z kosztów administracyjnych. Jeżeli osoba, której dane dotyczą, zwraca się o kopię drogą elektroniczną i jeżeli nie zaznaczy inaczej, informacji udziela się powszechnie stosowaną drogą elektroniczną.

Odmowa udzielenia informacji o przetwarzanych danych osobowych

Administrator może odmówić udzielenia informacji o przetwarzanych danych osobowych, jeśli:

  1. wykaże, iż nie jest w stanie zidentyfikować osoby, której dane dotyczą.,
  2. żądania osoby, której dane dotyczą, są ewidentnie nieuzasadnione lub nadmierne, w szczególności ze względu na swój ustawiczny charakter,
  3. administrator ma uzasadnione wątpliwości co do tożsamości osoby fizycznej składającej żądanie a dodatkowe informacje niezbędne do potwierdzenia tożsamości osoby, której dane dotyczą nie zostaną dostarczone,
  4. określone przepisy prawa unijnego lub państw członkowskich stanowią inaczej.

Ponadto prawo do uzyskania kopii przetwarzanych danych osobowych nie może niekorzystnie wpływać na prawa i wolności innych.

Prawo do żądania sprostowania danych, wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia

Zainteresowany może wystąpić do administratora o uzupełnienie, uaktualnienie, uzyskanie od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, o ich sprostowanie, usunięcie lub ograniczenie przetwarzania, a także o przeniesienie danych. Niemniej zainteresowany musi wykazać, że dane są niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe, zostały zebrane z naruszeniem Rozporządzenia lub są już zbędne do realizacji celu, dla którego zostały zebrane.

Administrator SIS II w Polsce

W myśl ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym, w Polsce administratorem danych przetwarzanych w Systemie Informacyjnym Schengen jest Komendant Główny Policji. Wnioski o dostęp do danych lub ich poprawienie należy kierować do niego.

Szczegółowe informacje o wymogach formalnych dotyczących wniosku oraz dane teleadresowe dostępne są na stronie internetowej Komendy Głównej Policjihttp://www.policja.pl/pol/sirene/prawo-osob-do-informac/57656,Prawo-osob-do-informacji.html.

Skarga do UODO

Aby zapewnić odpowiedni poziom ochrony prawnej osób, których dane są przechowywane w Systemie Informacyjnym Schengen, Urząd Ochrony Danych Osobowych kontroluje, czy wykorzystywanie danych nie narusza praw osób, których one dotyczą. Kontrole te sprawuje zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych. Każda osoba, której dane są przetwarzane w Systemie Informacyjnym Schengen, ma prawo wnieść skargę Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na wykonywanie przepisów o ochronie danych osobowych.

Źródło: uodo.gov.pl

» RODO w pytaniach i odpowiedziach