Waluta rezerwowa

Waluta rezerwowa to pieniądz, który jest powszechnie - na całym świecie - akceptowany jako zapłata za transakcje międzynarodowe. Banki centralne poszczególnych krajów utrzymują zapasy takiego pieniądza, zwane rezerwami dewizowymi, po to by zapewnić bezpieczeństwo i płynność obrotów gospodarczych z zagranicą.

Rolę waluty rezerwowej, inaczej pieniądza światowego, może pełnić tylko ta waluta, za którą stoi bardzo duża i otwarta gospodarka. Jej udział w światowym handlu, produkcji i rynku kapitałowym musi być znaczny. Waluta rezerwowa musi być w pełni wymienialna. Bardzo istotnym czynnikiem jest mocno rozwinięty rynek aktywów finansowych wyrażonych w takiej walucie. Ponieważ aktywa te utrzymuje się jako rezerwę na czarną godzinę, dlatego łatwość ich sprzedaży bez utraty wartości, zwana płynnością rynku, jest bardzo ważna. Taki rynek finansowy może powstać jedynie w dużej gospodarce. Poza tym waluta rezerwowa musi cieszyć się powszechnym zaufaniem, co oznacza, że prawie wszędzie przyjmuje się ją chętnie, wyraża się w niej ceny surowców i zawiera się w niej transakcje w handlu zagranicznym w szerokim zakresie.

Zaufanie do waluty kraju buduje się nie tylko w oparciu o potencjał gospodarki, ale także na podstawie prowadzonej przez niego polityki makroekonomicznej. Wysoka inflacja uczyniłaby dana walutę mało atrakcyjną, a nadmierny deficyt obrotów bieżących może wzbudzić oczekiwanie jej osłabienia i zniechęcić do jej używania. Trudno też wyobrazić sobie, że rolę waluty rezerwowej mógłby pełnić pieniądz niedemokratycznego kraju, który nie szanuje praw do własności.

Od drugiej połowy XIX w. aż do 1914 r. funkcję waluty rezerwowej pełnił funt brytyjski. Między wojnami światowymi zdetronizował go dolar USA, który rolę waluty światowej pełni do dzisiaj, mimo, że widoczne są oznaki powolnej utraty tej roli na rzecz euro powstałego w 1999 r. Rozmiar gospodarki strefy euro ustępuje USA, ale jej poziom handlu z resztą świata jest podobny i blisko połowę tych transakcji zawiera się w euro. Postępuje też integracja finansowych rynków w strefie euro. Dzisiaj około 67% oficjalnych rezerw walutowych w świecie jest przechowywanych w dolarach USA, 25% w euro, 4% w jenach i 3% w funtach.

Od lat główne miejsce wśród walut rezerwowych zajmuje dolar USA. Jednak pojawienie się euro spowodowało, że znacząca część rezerw walutowych posiadanych przez banki centralne krajów świata ulokowana jest obecnie w walucie europejskiej.

» Darmowy leksykon wiedzy - online