Mam roczne dziecko, które urodziłam będąc bezrobotną. Pracuję już 8 miesięcy. Mój mąż znalazł pracę, więc chciałabym wziąć urlop wychowawczy, by zaopiekować się dzieckiem. Czy to możliwe?
Przesłanką prawa do urlopu wychowawczego jest pozostawanie w stosunku pracy i posiadanie co najmniej sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia. Okres zatrudnienia obliczany jest przez zsumowanie wszystkich okresów zatrudnienia z wszystkich zakładów pracy bez względu na wymiar czasu pracy, długość przerw w zatrudnieniu i sposób ustania stosunku pracy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 1979 r., V PZP 7/78, OSN 1979/5/85). Spełniając kryterium stażu pracy może Pani wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego wskazując datę rozpoczęcia i zakończenia urlopu. Fakt urodzenia dziecka w okresie, gdy nie pozostawała Pani w zatrudnieniu, nie wpływa na prawo do urlopu wychowawczego.
Należy jednocześnie pamiętać, że maksymalna długość urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy, przy czym każdemu z rodziców lub opiekunów dziecka przysługuje wyłączne prawo do jednego miesiąca urlopu wychowawczego, prawa tego nie można przenieść na drugiego z rodziców lub opiekunów dziecka (tzn. że np. matka dziecka może skorzystać maksymalnie z 35 miesięcy urlopu wychowawczego, bo pozostały miesiąc należy do ojca dziecka). Urlop jest udzielany do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, osoba uprawniona może występować o udzielenie kolejnego urlopu w wymiarze do 36 miesięcy jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia). Uprawnienie to przysługuje niezależnie od tego, czy pracownik korzystał, czy nie korzystał z urlopu na opiekę nad dzieckiem w wieku do 5 lat. Oba te urlopy (do 5 i 18 roku życia) mogą być wykorzystane najwyżej w 5 częściach.
Uwaga! Od 2 stycznia 2016 r. z urlopu wychowawczego pracownik będzie mógł skorzystać do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
Pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego. Jeżeli dzieje się to za zgodą pracodawcy - w każdym czasie. W innym przypadku powinien powiadomić pracodawcę o terminie zamierzonego powrotu najpóźniej na 30 dni przed tym terminem (art. 1863 K.p.).
Po rezygnacji z dalszej części urlopu wychowawczego pracodawca jest w pierwszej kolejności obowiązany dopuścić pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku. Dopiero wobec braku możliwości zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku pracodawca winien zapewnić pracownikowi stanowisko równorzędne w stosunku do stanowiska zajmowanego przed urlopem lub inne stanowisko odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym. Z chwilą podjęcia pracy pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie co najmniej równe wynagrodzeniu, jakie w tym dniu przysługuje na stanowisku zajmowanym przez niego przed urlopem (art. 1864 K.p.).
