Na co powinieneś zwracać uwagę, gdy zawierasz umowę o świadczenie usług maklerskich na rynku Forex ?
Oto kilka podstawowych zasad, którymi powinieneś się kierować nawiązując kontakt z firma inwestycyjną:
1. sprawdź, czy broker, z którym zamierzasz zawrzeć umowę, może świadczyć usługi maklerskie na terytorium Polski (tzn. czy jest firmą inwestycyjną i prowadzi swoją działalność legalnie):
2. sprawdź, czy firma inwestycyjna jest polskim czy zagranicznym brokerem (jest to ważne m.in. ze względu na zakres nadzoru KNF i powinność stosowania polskich przepisów, dalej znajdziesz szersze wyjaśnienia), 3. przeczytaj uważnie warunki umowy i każdego regulaminu, który stanowi integralną część umowy (w szczególności zwróć uwagę na zakres odpowiedzialności brokera, tryb rozpatrywania skarg i zgodnie z jakim prawem będą rozstrzygane ewentualne spory). Zwróć też uwagę na wszelkie zapisy dokumentów umownych wskazujące na subiektywne prawo firmy inwestycyjnej do ustalania warunków transakcyjnych według własnego uznania, np. dowolne rozszerzanie spreadu w warunkach bliżej nieokreślonych czy zmieniania warunków zawartych transakcji z powodu błędnych cen itd., 4. nie ulegaj emocjom i nie działaj pod wpływem chwili, a w szczególności unikaj sytuacji, kiedy za namową osoby reprezentującej brokera godzisz się na zawarcie umowy, choć nic nie rozumiesz i wpłacasz pieniądze na jego konto, 5. nie spiesz się, weź dokumenty ze sobą do domu lub na spokojnie przeczytaj na stronie internetowej (jeśli taka możliwość istnieje). Jeśli osoba kontaktująca się z Toba w mieniu brokera, utrudnia Ci to albo zniechęca Cię do zapoznania się z dokumentami, zachowaj szczególną ostrożność i rozsądek, 6. zapoznaj się z kosztami, jakie będziesz ponosił i upewnij się, że rozumiesz, w jaki sposób są naliczane. Gdy już zawrzesz pierwsze transakcje sprawdź, czy wysokość ponoszonych kosztów jest zgodna z tymi, o których firma inwestycyjna Cię poinformowała, 7. sprawdź, jaki model działania przyjął broker (Market Maker, inny), a następnie zweryfikuj, kto tak naprawdę będzie wykonywał Twoje zlecenia i od kogo będzie zależała jakość świadczonych na Twoją rzecz usług. Informacje o firmie inwestycyjnej, którą będzie wykonywała Twoje zlecenia, powinieneś znaleźć w umowie lub regulaminie świadczenia usług maklerskich. Ta wiedza pozwoli Ci upewnić się, kto naprawdę będzie odpowiedzialny za realizację Twoich zleceń, 8. sprawdź, jak będą chronione Twoje pieniądze (czy firma inwestycyjna jest uczestnikiem systemu rekompensat dla firm inwestycyjnych i w jakim kraju), 9. sprawdź, gdzie będą przechowane Twoje pieniądze po dokonaniu wpłaty na rachunek firmy inwestycyjnej (w banku polskim czy zagranicznym i konkretnie, na jakim rachunku bankowym), 10. jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości bądź nie rozumiesz jakiekolwiek zapisu umowy czy regulaminu, zwróć się z tym do firmy inwestycyjnej. Jeśli broker nie udzieli wyczerpujących i satysfakcjonujących odpowiedzi, poważnie zastanów się, czy na pewno chcesz zawrzeć z nim umowę.
UKNF informuje, iż na terytorium RP na rynku Forex działają zarówno polskie, jak i zagraniczne firmy inwestycyjne. Polskie firmy inwestycyjne podlegają pełnemu nadzorowi UKNF (zgodnie z przepisami krajowymi), natomiast zagraniczne firmy inwestycyjne, z uwagi na implementowanie do polskiego porządku prawnego przepisów unijnych, podlegają ograniczonej kontroli UKNF.
Wykonywanie działalności maklerskiej na terytorium Polski przez zagraniczną firmę inwestycyjną możliwe jest w dwóch formach: 1. poprzez utworzenie oddziału, 2. transgranicznie – bez konieczności otwierania oddziału. To oznacza, że zagraniczna firma inwestycyjna nie ma w Polsce biura, do którego mógłbyś przyjść, ani pracowników, z którymi mógłbyś się spotkać osobiście, aby np. złożyć skargę. Jedyny kontakt możliwy jest przez internet albo telefon za granicę.
Polskie przepisy, w ślad za regulacjami UE, określają pewne warunki, których spełnienie umożliwia działalność zagranicznych firm inwestycyjnych na terenie Polski. Niemniej jednak, uprawnienia nadzorcze UKNF w stosunku do takich firm są mocno ograniczone.
W przypadku zagranicznych firm inwestycyjnych działających na terytorium kraju w formie oddziału, UKNF wyłącznie nadzoruje zgodność prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności maklerskiej z określonymi w przepisach prawa polskiego zasadami świadczenia usług maklerskich. Działalność zagranicznej firmy inwestycyjnej wymaga również stosowania polskich regulacji w zakresie sposobu świadczenia usługi na rzecz klienta. Oznacza to, że UKNF może wymagać od oddziałów, aby m. in. w zgodzie z prawem polskim przekazywały polskim klientom informacje przed zawarciem umowy, aby treść umowy o świadczenie usług maklerskich zawierała warunki określone w przepisach polskich albo żeby klient polski otrzymał rzetelne i właściwe informacje na temat kosztów tych usług.
W przypadku zagranicznych firm inwestycyjnych działających na terytorium kraju w formie transgranicznej – bez konieczności otwierania oddziału, rola UKNF, co do zasady, sprowadza się do czynności przyjęcia notyfikacji. Ewentualne uprawnienia nadzorcze sprowadzają się do monitorowania aktywności ww. firmy i powiadomienia właściwego macierzystego organu nadzoru w przypadku stwierdzenia nieprawdziwości w stosowaniu przepisów unijnych. Takie zagraniczne firmy inwestycyjne nie są zobowiązane do stosowania polskich regulacji, lecz stosują przepisy kraju swojej siedziby. Nie mają także obowiązku kontaktować się w języku polskim.
Wobec powyższego, UKNF rekomenduje ostrożne i rozważne podejmowanie decyzji w zakresie zawierania umów o świadczenie usług maklerskich z zagranicznymi brokerami.
