Pojęcie ?spam? przyjęło się zarówno w języku potocznym, jak i języku prawnym dla określenia wielokrotnie wysyłanej niechcianej korespondencji, zazwyczaj w celu marketingu produktów i usług o komercyjnym przeznaczeniu. Zawartość tych wiadomości obejmuje ogromne spektrum produktów ? od reklamy tanich biletów lotniczych do ofensywnych treści pornograficznych. Spam bardzo często utożsamiany jest z pojęciem niechcianej i niezamówionej wiadomości wysyłanej za pomocą poczty elektronicznej. Należy jednak pamiętać, że zjawisko to ma dużo szerszy zakres oddziaływania.
Na podstawie definicji przytaczanej przez amerykańską organizację pozarządową Mail Abuse Prevention System, pod pojęciem ?spam? należy rozumieć informację przesłaną drogą elektroniczną (w tym nie tylko informację handlową), która spełnia łącznie następujące warunki:
jej treść i kontekst są niezależne od tożsamości odbiorcy, ponieważ potencjalnie może być skierowana do wielu innych osób
odbiorca nie wyraził wcześniej zgody na otrzymanie wiadomości, przy czym zgoda taka musi być wyraźna, możliwa do weryfikacji, zamierzona i zawsze odwołalna,
z okoliczności wynika, że wysyłający odniesie większe korzyści z faktu wysłania wiadomości w stosunku do korzyści, jakie odniesie odbiorca w związku z jej odbiorem1.
Spamem będzie z związku z tym niechciana korespondencja pojawiająca się w szczególności na następujących platformach komunikacyjnych:
poczta elektroniczna,
telefon, faks,
telefony komórkowe (SMS, MMS),
komunikatory internetowe (np. ICQ, Gadu-Gadu),
czaty (IRC),
strony WWW (i znajdujące się tam tzw. pop-up windows, czyli wyskakujące okienka reklamowe)2.
Spam ma zazwyczaj charakter reklamowy, ale może także stanowić ofertę zawarcia umowy.
Obecnie korespondencja zaliczana do spamu coraz częściej wykorzystywana jest posiłkowo do działań kryminalnych w internecie, takich jak: próby wyłudzeń informacji finansowych (numery kont oraz hasła dostępu), czy wysyłanie zamaskowanych wiadomości podszywających się pod zaufanych nadawców (?brand-spoofing?, ?phishing?).
Spamerzy wykorzystują obecnie coraz bardziej wyszukane metody w celu uniknięcia wykrycia, takie jak: zafałszowywanie pochodzenia wiadomości, czy unikanie weryfikacji treści przez filtry. Skala problemu urosła do takiego poziomu, iż w wielu krajach ustawodawcy zdecydowali się na stworzenie tzw. prawa anty ? spamowego. Przy czym na arenie międzynarodowej istnieje konsensus w kwestii tego, iż spam jako problem transgraniczny nie może być skutecznie zwalczany jedynie przy wykorzystywaniu narodowych narzędzi prawnych i konieczna jest ścisła międzynarodowa koordynacja działań oraz współpraca.
